Êzîdîlerin Barış ve Demokrasi Konferansı Çerçevesindeki Talepleri

 

XWE Metin AYÇİÇEK  

 

 

 

Biliyorum, şu an bölgedeki gelişmeler olağanüstü öneme sahip. Bölgede, bütün halkların, inanç gruplarının, dıştalananların, baskı altında tutulanların özgür ve eşit koşullarda birlikte yaşayacağı yeni bir dünyanın, sömürgecilerin kanlı direnişlerine rağmen kurulacağını artık kesinlikle biliyoruz. Bunu hiçbir güç engelleyemeyecektir. Ve bu ortak yaşamı adım adım, birlikte örüyoruz.

 

 

 

 

29-30 Haziran 2013 tarihinde Brüksel’de yapılan Halkların Barış ve Demokrasi Konferansı’na katılan Êzîdî temsilcilerinin Konferans’a verdiği önerileri sayfamda aktarıyorum. Giriş bölümündeki açıklamaları kısaltarak ama önerilerin bütününü vermeye çalıştım.

 

 

***

 

“Kendi ortak geleceğimiz ile ilgili gerçekleşen bu buluşmanın içinde yer aldığımızdan dolayı gurur ve mutluluk duyuyoruz (…)

 

 

Türk devleti ve PKK arasındaki başlatılan barış ve demokratik çözüm süreci, umutlarımızı yeniden canlandırmıştır. Bizim beklentimiz, bu görüşmelerin yapıcı ve başarılı bir şekilde bütün dini ve etnik topluluklara barış, özgürlük ve eşitlik getirmesi ve bu hakların demokratik bir anayasada güvence altına alınmasıdır (…)

 

 

Ortak bir geleceğin inşasının mümkün olabilmesi için, biz Êzîdîler açısından aşağıdaki taleplerin gerçekleşmesi zaruridir.

 

 

1. Tarihte Êzîdî inanç gurubuna karşı yapılan katliamların ve bütün haksızlıkların resmen tanınması ve Êzîdî toplumundan devlet adına resmen özür dilenmesi.

 

 

2. Hem eski Osmanlı ve hem de Türkiye Cumhuriyeti devleti sınırları içerisinde Êzîdîler ile ilgili bütün tarihi gerçeklerin ortaya çıkarılması için bilimsel bir çalışmanın başlatılması.

 

 

3. Êzîdîlerin yaşadıkları katliam ve baskılarla ilgili yapılan araştırma sonuçlarının tarih kitaplarına geçmesi ve okuyanlara anlatılması.

 

 

4. Devlet, Êzîdîlere yapılan haksızlıktan dolayı onlara tazminat verme yükümlülüğü altına girmelidir.

 

 

5. Tarihte Êzîdîlere yapılan haksızlıkların hatırlanması amacıyla daha önce yaşadıkları yerleşim yerlerinde anıtların yapılması ve 200 yıl önce Osmanlı topraklarında yaşayan Êzîdîlerin nüfusları ve yaşadıkları bölgelerin haritası çıkarılmalıdır.

 

 

6. Êzîdîlerin dini bir topluluk olarak anayasal güvence çerçevesinde İslam dini ile aynı derecede tanınması ve aynı zamanda bir kamu kurumu olarak tanınması.

 

 

7. Êzîdî dinin ve kültürünün serbestçe hayata geçmesi anayasal olarak güvenceye alınmalıdır.

 

 

8. Êzîdîlerin tatil günleri ve dini bayramları kanunen tatil olarak tanınması.

 

 

9. Êzîdîlerin temsilcileriyle beraber geri dönüş çerçevesinde bir yol haritasının yapılması ve fiilen hayata geçirilmesi. Bunun pratikleşmesi için bütün koşulların bir sene içerisinde gerçekleşmesi.

 

 

10. Haksızlıkların giderilmesi çerçevesinde devlet bir bölgeyi tekrar yerleşme alanı olarak Êzîdîlere tahsis edilmelidir. Bu da özel bir koruma altına alınmalıdır.

 

 

11. Bu bölgede iyi bir altyapının teşkil edilmesi ve dolaysıyla bu çerçeve de zirai, zanaat ve ticari faaliyetlerinin temin edilmesi.

 

 

12. Ermenistan, Gürcistan, eski Sovyetler Birliği, Suriye, Irak ve Avrupa ayrıca diğer bütün ülkelerdeki Êzîdîlerin geri dönüşü teşvik etmek.

 

 

13. Geri dönen her aile için belirli bir arazi, bir konutun ve sosyal garantinin ayrıca reintegrasyon yardımının sağlanması.

 

 

14. Êzîdîlere kendi meclislerini seçme hakkının verilmesi.

 

 

15. Bu meclisin devlet tarafından Êzîdîlerin resmi temsilcisi olarak tanınması.

 

 

16. Êzîdîlere hem parlamento ve hem de diğer kurumlar için belirli bir kontenjan sağlanmalı.

 

 

17. Bu meclisin Êzîdîlerin temsili çerçevesinde hem parlamento ve hem de diğer kurumlar için karar verme salahiyetine sahip olmalı.

 

 

18. Bu meclise Êzîdî dinin araştırılması ve öğretilmesi için devletten gerekli olan imkanların sağlanması.

 

 

19. Okullar da Êzîdî öğrencilere Êzîdî din dersi verilmelidir, Üniversitelerde öğretim görevlerinin yetiştirilmesi için bölümler açılmalıdır.

 

 

20. Êzîdî öğrencilerin okullardaki İslam dersinden muaf tutulmaları.

 

 

21. Tarihte kovuşturma neticesinde vatandaşlık hakkını kaybeden Êzîdîlerin ya gene vatandaşlık haklarının geri verilmesi ya da buna benzer bir statünün elde edilmesi.

 

 

22. Êzîdîlerin ibadethaneleri devlet tarafından devletçe desteklenmelidir.

 

 

 

23. Êzîdîlerin, asimilasyona maruz kalması ve Êzîdî dininin karalanması yasal cezai müeyyidelere tabii tutulması.

 

 

24. Êzîdîlerin yok olma tehlikesi altında olmaları dolaysıyla misyonerlik çerçevesinde dinlerinden alıkonulması yasaklanmalıdır.

 

 

25. Devlet dinler arasındaki diyaloğu teşvik etmeli ve aynı zaman da hoşgörülü yaklaşmalıdır.

 

 

26. Genel bir af çerçevesinde bütün siyasi tutuklular serbest bırakılmalıdır. Bütün Êzîdîler tereddütsüz kendi vatanlarına dönebilmelidirler.

 

 

27. Êzîdîler genel itibariyle dini sebeplerden dolayı askerlikten muaf tutulmaları gereklidir.

 

 

28. Türkiye Cumhuriyeti nüfus cüzdanlarında var olan din hanesi çıkarılmalıdır.”

 

 

 

FKE-Federasyona Êzîdîye Kurdistane (Kurdistan Êzîdîler Federasyonu)    

 

GEA- Gesellschaft Êzîdîscher Akademiker (Êzîdî Akademisyenler Topluluğu)

454 kez okundu.