Avrupa Sürgünleri Avrupa Sürgünleri Meclisi web sitesi
Yaşamları üzerine herkesin kendince bir öykü uydurduğu sürgünlerin, sürgün topraklarındaki yaşamlarını kayda almak için yola çıkmış nadir yazarlardan biri hatta ilkidir Emin Karaca. Bir başka yanı, tarihi, kendi üslubunca günlük yaşam içerisinden yeniden yazmak isteyen bir tarihçi de diyebiliriz ona. Efsaneye kaçmadan, acındırmadan, koçaklamadan uzak durarak onları kucaklayan öykülerini anlatan bir dostu kaybettiler sürgünler. Sürgün topraklarında yaşayanların haklarındaki ilk kitabın yazarı Emin Karaca’yı kaybettik.
2000 yılında yayımlanan 12 Eylül’ün Arka Bahçesi (Avrupa’daki Mültecilerle Konuşmalar) adlı kitabında Avrupa ülkesinde yaşayan, değişik siyasal hareketlerden 12 Eylül sürgünleriyle söyleşiler yer alıyordu. Bu kitap, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin “Türkiye Gazetecilik Başarısı” Ödülünü kazandı. Biliyoruz ki, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi, Anadolu topraklarını bir Halklar Mezarlığı’na çevirmiş büyük soykırımların, kitlesel katliamların yaşandığı/yaşatıldığı topraklardır. Özellikle ulus devlette ısrar ile birlikte sadece katliamlar değil, ondan çok daha fazlasıyla halkların kitlesel sürgünlük ile kimliklerinin yok edilmeye çalışılması çabası birlikte uygulanmıştır. Sadece cumhuriyet dönemiyle sınırlı kalınsa bile, yakın tarihimiz, her görüşten sürgün örneklerini içerir. Bu ülke İstiklal Marşı yazarı Mehmet Akif Ersoy’u Mısır’da sürgünde yaşamak zorunda bıraktığı gibi, İstanbul’da işgale karşı mitinglerin konuşmacısı Halide Edip Adıvar da bir dönem Fransa’ya gitmek zorunda kalacaktır.
12 Mart 1971 ve özellikle de 12 Eylül 1980 sonrası ise sosyalistlerin siyasi sürgünlüğü kitlesel karakter kazandı. Emin Karaca anılan kitabıyla sadece iyi bir gazetecilik yapmamış –kitap ödül kazanacaktı- aynı zamanda konuya kitap düzeyinde dikkat çeken ilk yazar olmuştu.
Bütün ülkelerin tarihinde sürgünlük vardır ama biz farklıyız: her ülkede sürgün sona erer ve gitmek zorunda kalanlar büyük oranda geri dönerken, bizde yeni sürgün dalgaları öncekilere eklenir ve halen de eklenmektedir.
Emin Karaca, 1949 yılında Denizli’de doğdu. Aydın Lisesi’ni bitirdi. Mesleğe 1968 yılında Hüraydın Gazetesi’nde başladı. Gelişim Yayınları, Milliyet, Güneş, Halk Gerçeği, Para Dergisi, Özgür Gündem ve Radikal gazetelerinde düzeltmen, muhabir, servis yöneticisi ve köşe yazarı olarak çalıştı. Çok sayıda eser bırakan Karaca’yı ne yazık ki 12 Ocak, 2021’de Koronavirüs’den kaybettik.
Türk Basınında Kalem Kavgaları / Ağrı Eteklerinde İsyan: Bir Kürt Ayaklanmasının Anatomisi / Eski Tüfeklerin Sonbaharı / Plazaların Efendisi Aydın Doğan: Bir medya İmparatorunun Öyküsü / Yeraltı Dünyadan Başka Bir Yıldız Değildi: 1929 Komünist Tutuklaması / Sevdalınız Komünisttir: Nazım Hikmet’in Siyasal Yaşamı / Sosyalizm Yolunda İnadın ve Direncin Adı: Kıvılcımlı / 12 Eylül’ün Arka Bahçesinde Avrupa’daki Mültecilerle Konuşmalar / Sintinenin Dibinde (T.C.’nin hukuksal öyküsü) / Cumhuriyet Olayı / Kalaşnikofa Güzelleme / 150’likler / Nazım Hikmet Şiirinde Gizli Tarih.
Emin Karaca’nın ölümü nedeniyle yakınları, dostları ve sürgünlere baş sağlığı diliyoruz. İnanıyoruz ki onların emeğini de katarak sürgünlüğe karşı sürdürülen mücadelemiz onu her daim mutlu edecektir.
ASM – Yürütme Kurulu
Ocak 2021
68 kez okundu.
